کوبا و آمریکا درباره عادی سازی روابط، توافق کردند. واقعه ای که ظرف کمتر از یک روز به تیتر یک رسانه ها تبدیل شد و تحلیل های مختلفی را در برگرفت. در واقع روابط سرد آمریکا و کوبا که همزمان با قدرت گیری فیدل کاسترو و اعلام جنگ سرد در جهان، شکل گرفت، پس از پنجاه سال بدون هیچ دستاوردی برای ایالات متحده پایان یافت. در این نوشتار سعی داریم به بررسی این واقعه و تأثیرات آن بر نظام جمهوری اسلامی ایران بپردازیم.
الف) کوبا – آمریکا جنگ دو جریان باطل
بررسی چرایی مخالفت آمریکا با دولت چپ کوبا خود نشان دهنده ی آن است که این دو کشور نه بر اساس منافع ملت ها و یا آرمان خواهی، بلکه بر اساس منافع شخصی و یا مسائل سیاسی مختلف دست به سردی روابط زدند و این سردی روابط منجر به بحران های مختلفی بین دو کشور شد. بر همین اساس باید دانست وجه افتراق، هم شکل نبودن مسئله ی کوبا – آمریکا با جمهوری اسلامی ایران – آمریکا در موضوع مطروحه است. جمهوری اسلامی ایران بر اساس یک مبنا و منظومه ی فکری الهی شکل گرفت و این منظومه استکبار پذیری اعم از شرق و غرب٬ مظلوم واقع شدن و سکوت در برابر ظلم به مستضعفین را روا ندانسته و در برابر آن از هیچ اقدامی فروگذار نیست. لذا باید این مسئله را مورد توجه قرار داد که تغییر روابط میان آمریکا و کوبا نه بر اساس تغییر منظومه ی فکری دو جریان الهی، بلکه بر اساس تغییر راهبرد دو جریان باطل و رقیب سیاسی است.
امام خمینی (ره)، رهبر کبیر انقلاب اسلامی، در تاریخ ۶/۸/۱۳۶۰در همین رابطه، به موضوع صلح و سازش با آمریکا و دیگر قدرت های مستکبر زمان اشاره کرده و بیان می دارند:
« اگر امریکا و اسرائیل «لا اله الاّ اللّه » بگویند، ما قبول نداریم؛ چرا که آنها می خواهند سرِ ما کلاه بگذارند. آنها که صحبت از صلح می کنند، می خواهند منطقه را به جنگ بکشند. شما متوقعید ما در مقابل امریکا و اسرائیل و دیگر ابرقدرت ها، که می خواهند منطقه را ببلعند، بی تفاوت باشیم؟ نه، ما با هیچ کدام از ابرقدرتها و قدرتها سر سازش نداریم، نه تحت سلطه امریکا می رویم و نه زیر بار شوروی. ما مسلمانیم و می خواهیم زندگی کنیم. ما می خواهیم زندگی فقیرانه داشته باشیم، ولی آزاد و مستقل باشیم. ما این پیشرفت و تمدنی که دستمان پیش اجانب دراز باشد را نمی خواهیم. ماتمدنی را می خواهیم که بر پایه شرافت و انسانیت استوار باشد و بر این پایه، صلح را حفظ نماید. ابرقدرت ها می خواهند انسانیت انسان ها را تحت سلطه قرار دهند و ما و شما و هر مسلمانی مکلف است در مقابل آنها بایستد و سازش نکند».
در واقع این پیام امام کاملاْ به این موضوع اشاره دارد که عدم ارتباط و سازش ناپذیری جمهوری اسلامی ایران در برابر مستکبرین نه در نا همسویی منافع بلکه در موضوع تقابل حق و باطل گنجانده میشود و سازش با مستکبر در منظومه ی فکری اسلام ناب غیر قابل پذیرش است.
ب) نا برابری ظرفیت های داخلی ایران و کوبا
جمهوری اسلامی ایران مرکزی غنی از ظرفیت های داخلی است. نیروی جوان و کارآمد٬ امکانات بومی٬ ذخایر غنی معدنی و … را تنها به عنوان بخشی از این ظرفیت های درونی جمهوری اسلامی ایران می توان در نظر گرفت. در کنار این مسائل حضور گسترده مردم در تمامی صحنه های انقلاب، نشان از پیوستگی و درهم تنیدگی سرمایه ی اجتماعی نظام اسلامی است که نمایش آشکار آن در انتخابات های مختلف به جهانیان نشان داده می شود. اما بر خلاف ایران٬ کوبا با دارا بودن مشکلات فراوان اقتصادی٬ نبود تکنولوژی و از همه مهمتر عدم همراهی جامعه ی ۱۱ میلیونی با دولت، این کشور را تا آستانه ی فروپاشی سوق داد.
اما در پایان باز هم باید بر این نکته تاکید کرد که، ظرفیت های اقتصاد مقاومتی٬ ذخایر مهم استراتژیک نظام اعم از معادن و صنایع٬ دانش بومی و نخبگان فراوان٬ همه و همه نشان از آن می دهد که هیچ تجانسی میان دو کشور ایران و کوبا از لحاط ساخت و قدرت درونی وجود ندارد. بر همین اساس باید گفت که نه تنها جمهوری اسلامی ایران به سرنوشت کوبا مبتلا نخواهد شد، بلکه چنین واقعه ای خلاف برنامه ریزی ها و اهداف اصلی جمهوری اسلامی ایران بوده و هست. لذا باید گفت تا زمانی که نظام لیبرالی آمریکا به دنبال سرنگونی و تقابل با ایران اسلامی باشد، روابط دو کشورهیچ گاه به سوی عادی سازی پیش نخواهد رفت.
منتشر شده در :
گروه مطالعات راهبردی سراج بلیغ
خبرگزاری دانشجو
ایران اسلامی
